Akciğer sıvısı alınması nasıl yapılır ve neden gereklidir?

Akciğer sıvısı alınması, tıbbi adıyla torasentez, göğüs boşluğunda (plevral boşluk) biriken anormal sıvının bir iğne yardımıyla alınması işlemidir. Akciğerler ve göğüs duvarı arasında bulunan bu boşlukta normalde çok az miktarda sıvı bulunur ve bu sıvı akciğerlerin nefes alırken rahat hareket etmesini sağlar. Ancak çeşitli hastalıklar bu bölgede aşırı sıvı birikimine (plevral efüzyon) neden olabilir.

Torasentez işlemi genellikle iki ana amaçla yapılır:

• Tanısal Amaçlı: Biriken sıvının nedenini belirlemek için laboratuvarda incelenmek üzere örnek almak
• Tedavi Amaçlı: Nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi semptomları hafifletmek için fazla sıvıyı boşaltmak

Torasentez gerektiren başlıca durumlar şunlardır:

• Kalp yetmezliği
• Akciğer enfeksiyonları (zatürre, tüberküloz)
• Kanser (akciğer kanseri, meme kanseri, mezotelyoma)
• Karaciğer sirozu
• Böbrek hastalıkları
• Otoimmün hastalıklar (romatoid artrit, lupus)
• Akciğer embolisi
• Travmatik göğüs yaralanmaları

İşlem genellikle şu adımları içerir:

• Hastanın oturur pozisyonda ve öne eğik şekilde veya yan yatar pozisyonda olması sağlanır
• İşlem bölgesi antiseptik solüsyonla temizlenir
• Lokal anestezi ile cilt ve alt dokular uyuşturulur
• Ultrason eşliğinde güvenli girişim noktası belirlenir
• Özel bir iğne göğüs duvarından plevral boşluğa ilerletilir
• Sıvı bir şırınga veya kapalı sistemle aspire edilir (çekilir)
• Tanı için 50-100 ml, tedavi için daha fazla miktarda sıvı alınabilir
• İşlem sonrası iğne çıkarılır ve bölge bandajla kapatılır

İşlem genellikle 15-30 dakika sürer ve çoğu hasta aynı gün taburcu edilir. Olası riskler şunlardır:

• Pnömotoraks (akciğerin sönmesi)
• Kanama veya enfeksiyon
• Öksürük, baş dönmesi
• Nadir durumlarda akciğer ödemi

Torasentez, plevral efüzyonun tanı ve tedavisinde güvenli ve etkili bir yöntemdir. İşlem öncesi detaylı değerlendirme ve ultrason kullanımı komplikasyon riskini önemli ölçüde azaltır. Alınan sıvının analizi, altta yatan hastalığın teşhis ve tedavi planlamasında kritik öneme sahiptir.