Mide sıvısı, gastrik mukozada meydana gelen salgıların bir tür karışımıdır. İnsanlarda mide sıvısının pH yani asitlik değeri 1,1-1,8 arasındadır. Mide sıvısının pH' ı, aşilia diye tanımlanan asidite yokluğunda ve pernisiyöz anemide yüksektir, hiperasidite de ise düşüktür.
Aç ve uyarılmış halde mide sıvısının dansitesi insanlarda 1004-1010'dur.
Erişkin bir insanda, günlük tokluk ve açlık periyotlarını içeren 24 saatte 2-3 litre mide sıvısı salgılanır. Yaş ilerledikçe mide sıvısının salgılanma hızında da düşme olmaktadır.
Mide sıvısının bileşiminde %97-98 su bulunmaktadır. Geri kalanı ise organik ve inorganik maddelerden meydana gelir. Mide sıvısını meydana getiren inorganiklerden anyonların başlıcaları; fosfat, klorür ve sülfattır. Mide sıvısını meydana getiren katyonlar da hidrojen, potasyum, sodyum, kalsiyum ve magnezyumdur. Mide sıvısı, kusma yolu ile kaybedilebilir ve fazla miktarda olduğunda alkaloz ve hipopotasemi oluşur.
Mide sıvısında meydana getiren büyük moleküllü organik maddeler; pepsin, mukus, gastrik lipaz, nükleazlar, rennin, az miktarda lizozim, LDH, üreaz ve karbonik ahidraz gibi maddelerdir. Rennin, bebeklerin midesinde bulunur sütteki kazeini çöktürerek midede daha uzun süre kalmasını sağlar ve pepsin tarafından katalitik parçalanmaya uğramasını sağlar.
Yemek borusunun mideye açıldığı bölgede bulunan kardiyak bezler ve mide çıkışında yer alan pilorik bezler tarafından devamlı olarak mukus salgılanır.
Mukus, polisakkarit ve mukoprotein, kısmi üronik asitler, heksozlar ile heksozaminlerden oluşan mukopolisakkaritleri büyük miktarda içerir. Mukus, mide duvarını ince tabaka halinde kaplar ve mideyi pepsin, H ve irritan maddelere karşı korur. Mukusta ki üç mukoprotein, intrinsik faktör aktivitesine sahiptirler. İntrinsik faktör, molekül ağırlığı 40-50 bin civarında olan bir proteindir. Vitamin B12 emilmesinde önemli rol oynar.
Mide sıvısının asit içeriği, proteinlerin büyük bir kısmının denatüre edilmesi sonucu enzimlerin proteinlere etkisini ve böylece proteinlerin sindirimini kolaylaştırır. Ayrıca konsantre HCl, birçok mikroorganizmayı da öldürür. Paryetal hücre yokluğunda intrinsik faktör ve HCl salgılanmaz
Vitamin B12 emilmemesi sonucunda pernisiyöz anemi ortaya çıkar
- Mide Sıvısının Rengi: Mide sıvısı normalde renksizdir. Mide sıvısının renginin kahverengiye dönüşmesinin nedeni; içeriden kanama durumunda hemoglobinin asit ortamda hematine çevrilmesidir.
- Mide Sıvısının Kokusu: Mide sıvısında çok miktarda HCl bulunur ve bu nedenle karakteristik keskin kokuludur. Aklorhidride bu koku hissedilmez. Pilor stenozunda fermantasyona has ekşi koku hissedilir. Bağırsak tıkanmalarında yani peritonitlerin son evresinde, gastrokolik fistüllerde fekal (Dışkısal) ve paralitik ileuslar vardır.
- Gastrik Rezidü: 12 saat aç kaldıktan sonra mideden aspire edilen sıvı gastrik rezüdü olarak tanımlanır.
